3'yemîn Festîvala Fîlman a Navneteweyî ya Amedê dê ji aliyê Şaredariya Bajarê Mezin a Amedê, Akademiya Sînemayê ya Rojhilata Navîn û Sinebîrê ve were lidarxistin. Festîval ku cara yekem di sala 2012'an de bi hevkariya Şaredariya Bajarê Mezin a Amed û cara duyem jî di sala 2016an de hat lidarxistin, piştî heyameke heşt salan a qeyûm, niha dê di navbera 7-14'ê Kanûnê de bi dirûşmeya "Dinya bi çîrokan tê ba hev" were lidarxistin. Di festîvalê de dê 84 fîlm bên nîşandan û her wiha dê pêşandanên fîlman, atolyeyan û axaftinên bi derhêner-ekîban re jî hebin.

 

Roja vekirina festîvalê dê pêşangehek bi navê "Ji Rê... Ji Rê" were vekirin ku li ser serpêhatiyên fîlma "Yol" ya Yilmaz Guney disekine. Fîlma vekirina festîvalê dê belgefîlma "30 Sal bi Stranên Gelêrî yên Biratî" be ku ji hêla Çayan Demîrel û Ayşe Çetînbaş ve hatiye çêkirin. 

 

Di festîvalê de dê Kolajeke Neteweyî ya bi navê "Rêwîtiya Sînemaya Kurdî" jî were nîşandan, ku ji fîlmên dirêj, belgefîlm û kurtefîlmên ku di heşt salên dawî de hatine çêkirin pêk tê. 

 

Endamê Komîteya Amadekar sînameger Mehmet Erbay, li ser festîvalê ji ajansa me re axivî. 

 

Erbay rave kir ku 3 stûnên festîvalê hene: hunermend, civak û kar û ev kar hunermend û civakê tîne cem hev. Erbay diyar kir ku ev kombûn bingehek ji bo diyalogê peyda dike ku pêşxistina ramana rexnegir pêş dixe û girîngiya vê bingehê ji bo anîna fîlmçêker û hunermendan bi civakê re destnîşan kir. 

 

‘PROJEYA ÇÊKER BI SER NEKET'

 

Erbay bal kişand ser pêdiviyên manewî yên mirovan û got ku temaşekirina fîlmek, çûna şanoyê û guhdarîkirina konserek giyanê mirovan kamil dikin. Erbay destnîşan kir ku di vê wateyê de, festîval çêkerên fîlman û gel tîne cem hev, di heman demê de fonksiyonek çareserkirina pêdiviyên manewî yên bajêr jî pêk tîne. Erbay destnîşan kir ku jiyana gelê Kurd bi zehmetî û têkoşîneke mezin derbas bûye û got: "Wekî gelê Kurd, em ji 100 salan zêdetir e ku bi van zehmetiyan re rû bi rû ne. Em dikarin heyama heşt salan a qeyûm, di nav vê zehmetiya 100 salan de binirxînin. Qeyûm hewl da ku du tiştan bi dest bixe: dagirkirina fizîkî ya mekanana. Di vê wateyê de, em dikarin bibêjin ku ew qismî serketî bû. Bi awayekî sembolîk, ew di xwarina peqleweyê de baş bûn. Her wiha wan hewl da ku li devereke din, ango di bîra civakê de, hin zirarê çêbikin. Wan ev bi awayekî pir sûnî ceriband. Ango, wan hewl da ku muzîka ku ji hêla burjuvaziya Stenbolê ve tê kirin bînin vir. Wan hewl da ku kevirên biriqandî li ser hestiyên miriyan deynin û pêşandaneke modayê li dar bixin. Ev projeyeke pir sûnî bû. Her çi dibe bila bibe, nexebitî. Gel bersiv da."

 

Erbay destnîşan kir ku çalakiyên hunerî li Kurdistanê di heşt salên borî de ji cihê mayî berdewam kirine û got ku ji ber ku ew hîn jî tên hilberandin, ew ji hêla projeyên sûnî ve bi girîngî bandor nebûne. Erbay lê zêde kir ku ew bi ruhê hevgirtinê li hember dijwarîyan tevgeriyane. 

 

64 PROJEYÊN KURDÎ

 

Erbay rave kir ku ew 84 fîlm li ser bingeha fikra anîna cem hev a çîrokên gerdûnî xebitîne û got ku wan hewl daye ku çîrokên cihêreng ji gelek erdnîgarî û perspektîfên cuda ku ji aliyê derhênerên cihêreng hatine kişandin, bînin cem hev. Erbay wiha domand: "Me li vir hinek mijar destnîşan kirin. Berî her tiştî, me her hilberînek ku jin, zarok, an xwezayê marjînalîze dike, derxist. Wekî din, hemû mijarên ku jiyanê piştrast dikin, jiyanê pesn dikin, hevgirtinê pêş dixin û bihevrebûnê didin pêşiyê, diyar kirin. Wekî din, ji bo zêdekirina hilberîna sînemaya Kurdî fonek projeyê hat damezrandin. Şêst û çar senaryo, di nav de kurtefîlm, fîlmên dirêj û belgefîlm, ji bo vê projeyê hatin pêşkêşkirin. Her 64 proje bi Kurdî hatin nivîsandin. Panzdeh ji van ji hêla juriyê ve hatin hilbijartin. Ji van 15 dê bên hilbijartin." 

 

BANGAWAZÎ

 

Endamê komîteya festîvalê sînemager Mehmet Erbay her kesî vexwend festîvalê û got: "Werin em di nav huner û hestên hunerî de bin." 

 

MA / Mujdat Can