ŞIRNEX - Adını Kral Sako’dan alan Elkê’nin Sakê köyü, yüzyıllardır sadece bir yerleşim yeri değil, aynı zamanda bir tarih, direniş ve belleği oluşturuyor.
Şirnex'in Elkê (Beytüşşebap) ilçesine bağlı olan Sakê köyü, kayıtlarda “Taşkıran” adıyla yer alsa da köy halkı, burayı binlerce yıldır “Sakê” olarak adlandırıyor. Yerleşim yeri cumhuriyetin ilanından sonra yani 1926’da “Taşkıran” köyü olarak adlandırıldı. Köy halkına göre, bu kadim yer adını Mezopotamya coğrafyasında hüküm sürdüğü rivayet edilen Kral Sakon’dan alıyor. Rivayete göre Sakon, Berwarî ve Goyan bölgeleri arasında stratejik bir merkez kurarak bu köyü askeri, idari ve kültürel bir merkez haline getirdi.
TAŞLARIN ARASINDA KURULMUŞ BİR KRALLIK
Köyün bulunduğu vadi, dev kaya oluşumlarıyla çevrili. Bu nedenle Cumhuriyet dönemiyle birlikte köyün adı "Taşkıran” olarak değiştirildi. Ancak halk, köyün gerçek adını ve geçmişini unutmamış. Köyün yaşlılarından biri şöyle anlatıyor: "Buraya Sakê deriz. Çünkü burası Kral Sakon’un yaşadığı yerdir. Atalarımızdan bize böyle kaldı. Her taşın bir hikayesi vardır burada.”
BELLEK
Sakê köyü, 1990’lı yıllarda köy boşaltma politikalarına maruz kaldı. Birçok ev yakıldı, halk zorla toprağından göç ettirildi. Ancak yıllar sonra yeniden dönen köylüler, kendi elleriyle evlerini onarıp tekrar yerleşti. Bugün hala onlarca aile, zor şartlara rağmen yaşamını Sakê’de sürdürüyor. Sakê’de hala dengbêjlik geleneği, klamlar ve sözlü tarih yaşatılıyor. Köylüler, "Burası sadece bir köy değil. Burası bizim tarihimiz, kimliğimiz. Sakon’un ismiyle, Sakê’nin taşlarıyla, bu dağların diliyle yaşıyoruz. Devlet ne derse desin, biz bu toprağın adını unutmayacağız” diyor.
MA / Zeynep Durgut