Uluslararası Af Örgütü, Suriye’deki Alevilere yönelik saldırı ve katliamlara ilişkin yazılı açıklama yaptı. Katliamlara yönelik inceleme yapıldığını belirten Af Örgütü, tanıklarla görüştüklerini, uydu görüntülerini analiz ettiklerini ve hükümete bağlı milislerin Alevi sivilleri kasten öldürdüklerini belgelerle kanıtladıklarını aktardı. Af Örgütü’nün Medya servisi tarafından “Bunlar savaş suçu olarak soruşturulmalı” başlığıyla paylaştığı açıklamada, “Uluslararası Af Örgütü, Suriye hükümetine, bu cinayetlerin ve diğer savaş suçlarının bağımsız ve etkili şekilde soruşturulmasını sağlaması ve faillerden hesap sorması çağrısında bulundu” denildi.

 

‘HESABI SORULMALI’

 

Açıklamanın devamında, “Suriye hükümetinin, kıyı bölgelerinde Alevi sivilleri hedef alan toplu katliam dalgasının faillerinin hesap vermesini sağlaması ve hiçbir kişi ya da grubun mezhebi nedeniyle hedef alınmamasını temin etmek üzere derhal adım atması gerektiğini belirtti. Uluslararası Af Örgütü'ne ulaşan bilgilere göre, hükümete bağlı milisler, 8-9 Mart 2025’te sahil kenti Banias'ta 100'den fazla kişiyi öldürdü. Örgüt, cinayetlerin 32'sini araştırdı ve bunların kasıtlı, Alevi azınlık mezhebini hedef alan ve hukuka aykırı saldırılar olduğu sonucuna vardı. 16 kişi ile görüşüldü. Kanıt Laboratuvarı, uydu görüntülerini analiz etti. 7-21 Mart 2025 arasında araştırmacılarla paylaşılan veya sosyal medyada yayınlanan dokuz video ve fotoğrafı doğruladı, silah analizi yaptı. Tanıklar, silahlı kişilerin insanları tehdit etmeden ya da öldürmeden önce Alevi olup olmadıklarını sorduklarını ve bazı durumlarda eski hükümet tarafından işlenen ihlallerden dolayı onları suçladıklarını söyledi. Mağdurların aileleri, yetkililer tarafından sevdiklerini dini ya da halka açık törenler olmaksızın toplu mezarlıklara gömmeye zorlandı” ifadelerine yer verildi.

 

GENEL SEKRETER: YAKIN MESAFEDEN VURULDULAR

 

Açıklamada, Uluslararası Af Örgütü Genel Sekreteri Agnès Callamard’ın ise şu ifadelerine yer verildi: “Elimizdeki kanıtlar, hükümete bağlı milislerin korkunç misilleme saldırılarında Alevi azınlığa mensup sivilleri kasıtlı olarak hedef aldıklarını ve yakın mesafeden soğukkanlılıkla vurduklarını gösteriyor. Bu korkunç cinayetlerin faillerinin bağımsız ve etkili soruşturmalarla hesap vermesini sağlamanın yanı sıra hükümetin bir insan hakları inceleme süreci yürütme yükümlülüğü var. Bir kişinin ciddi insan hakları ihlalleri gerçekleştirdiğine dair kabul edilebilir kanıtların bulunduğu durumlarda, o kişi bu ihlalleri tekrarlayabileceği bir konumda kalmamalı veya bu konuma getirilmemeli.”

 

TANIKLAR ANLATIYOR: YÜZLERCE CENAZE GÖRDÜM

 

Suriye İnsan Hakları Ağı (SNHR) ise, 39'u çocuk olmak üzere 420 sivilin ve silahsızlandırılmış savaşçının, çoğunlukla yetkililere bağlı milisler tarafından hukuksuzca öldürüldüğünü belgeledi.

Güvenlikleri nedeniyle gerçek isimleri kullanılmayan tanıklar, Uluslararası Af Örgütü’ne yaşadıklarını şöyle anlattı:

 

Samira: 9 Mart’ta sabah saat 10 sularında bir grup silahlı adam evimizi bastı ve eşimi başından vurarak öldürdü. Adamlardan biri, bize Alevi olup olmadığımızı sordu ve ardından kardeşinin ölümünden Alevi toplumunu sorumlu tuttu.

 

Ahmad: 8 Mart’ta bir akrabamdan gelen telefonla silahlı adamların evimizi bastığını ve 60'larının sonundaki babamı vurduğunu öğrendim. Annem bana dört silahlı adamın sabahın erken saatlerinde evimize girdiğini söyledi. İlk soruları (aile üyelerimin) Alevi olup olmadığıydı. 

 

Saed: Hafta sonu için ailemi ziyarete gittim. 8 Mart sabahı silah sesleri duyduk ve ardından sessizlik oldu. Kurtulduğumuzu düşünüyorduk ancak ertesi sabah saat 10 sularında bir grup silahlı adam binaya girdi. Aileme, beni takip etmelerini söyledim ve kapıdan çatıya doğru koştum. Onlar arkamdaydı. Çatıya ulaştım ama arkama baktım ve [ailem] orada değildi... Sonra silahlı adamların kardeşime, ‘Alevi misin, Sünni misin?’ diye sorduklarını duydum. Kardeşim cevap verdi ama sesi titriyordu. İkinci kardeşim araya girdi ve onlara şöyle dedi: 'İstediğinizi alın ama bizi bırakın'. Sonra babamın sesini duydum ve sanki onları aşağıya götürüyorlardı. Birkaç dakika sonra 75 yaşındaki babamla 31 ve 48 yaşındaki kardeşlerimi, binanın girişinde vurularak öldürülmüş halde buldum. Yüzlerce ceset gördüm. Kardeşlerimi (10 Mart'ta) tek başıma gömdüm. Cesetler yan yana ve üst üste duruyordu ve sonra kamyon mezarın üzerini toprakla örttü.

 

YETKİLİLER MÜDAHALE ETMEDİ

 

Görgü tanıkları, Uluslararası Af Örgütü'ne cinayetlere karışan erkeklerin çoğunun Suriyeli olduğunu ancak aralarında bazı yabancıların da bulunduğunu söyledi. Mahalle sakinlerine göre, yetkililer cinayetleri durdurmak için müdahale etmedi ve kaçmak için güvenli yollar sağlamadı. Görüşülen yedi kişi, kendilerinin ya da akrabalarının El Kusur mahallesinde öldürülen aile üyelerini dini törenlere göre, kendi seçtikleri bir yere ya da halka açık bir törenle defnetmelerine yetkililer tarafından izin verilmediğini söyledi. Bunun yerine cesetler mahalleye yakın Şeyh Hilal mezarlığının yanındaki boş bir araziye yığıldı.”